Ngày 25 tháng 7 - GIACÔBÊ - VỊ TÔNG ĐỒ CAO VỌNG
1. Sự Kiện
Giacôbê là anh của Gioan, cả hai đều là tông đồ. Cha ông là Zêbêđê, một ngư phủ, và mẹ ông là Salômê, có thể là chị họ của bà Maria, mẹ Đức Giêsu. Salômê là một người độc đáo, từng đến gặp Đức Giêsu để thỉnh cầu cho hai con trai mình. Bà nói: “Xin Ngài truyền lệnh cho các con tôi đây, được ngồi một đứa bên hữu, một đứa bên tả Ngài trong nước của Ngài...” (Mt 20, 21). Bà xin cho Giacôbê và Gioan hai chỗ danh dự, làm quan cận thần với chức tước cao.
Giacôbê là anh, làm nghề ngư phủ với cha mình. Ông có tính nóng nảy và sôi sục, dễ làm mồi cho cao vọng. Chúa gọi ông là con Của Sấm Sét để cho thấy tính nóng nảy, cuồng nhiệt của ông, điều này giải thích phản ứng của ông đối với dân Samaria.
Khi Đức Giêsu về Giêrusalem và phải đi qua miền Samaria, ông sai người đến một làng để chuẩn bị chỗ nhưng dân Samaria từ chối. Giacôbê và Gioan nổi giận, họ đề nghị với Chúa: “Thưa Thầy, Thầy có muốn chúng ta khiến lửa từ trời xuống mà tiêu diệt bọn chúng không?” (Lc 9, 54). Nhưng Đức Giêsu quở trách họ: “Anh em không biết anh em sống theo Thần Khí nào. Vì Con Người đến không phải để hủy diệt mạng sống người ta mà là để cứu họ...” (Lc, 9,55-56).
Cao vọng của người mẹ đã truyền sang con, và nếu mẹ không xin thì con cũng tự ý xin. Thánh Marcô kể lại câu chuyện tương tự, nhưng chỉ để Giacôbê và Gioan tự miệng nói ra: “Xin Thầy cho chúng con được ngồi một người bên tả, một người bên hữu trong vinh quang của Thầy” (Mc l0,37). Chúa dạy họ rằng những chỗ danh dự trên Trời không dành cho kẻ bè phái, nịnh hót, xin xỏ, mà dành cho những người xứng đáng: “Anh em không biết anh em xin gì? Anh em có thể uống chén Thầy uống và chịu thanh tẩy cùng một thứ thanh tẩy mà Thầy chịu không?” (Mc l0, 38).
Giacôbê không hiểu lời hứa của mình khi ông đáp lời Chúa “Thưa Thầy được ạ”. Chúa tiếp: “Chén của Thầy, anh em sẽ uống, Thanh tẩy Thầy chịu, anh em sẽ chịu. Còn việc ngồi bên hữu hay bên tả của Thầy, Thầy không có quyền ban, nhưng là dành cho ai đã tiền định.” (Mc, l0,39-40). Giacôbê sau này hiểu ra đó là chén của đau khổ, hấp hối, khó khăn, thử thách. Ông chịu tử đạo và là tông đồ đầu tiên đổ máu dưới thời Hêrôđê.
2. Công Việc Của Chúa
Câu chuyện này khiến ta suy tư về chữ “thánh” trước tên các tông đồ như thánh Phêrô, thánh An-rê, thánh Matthêu... “Khi 10 người kia nghe được những lời thỉnh cầu của Giacôbê và Gioan, họ phẫn uất với hai anh em.” (Mt, 20,24). Họ cũng ganh tị và đầy cao vọng như hai anh em nhưng không đủ can đảm để xin như “Đứa Con Của Sấm Sét”.
Họ cũng bất toàn, ích kỷ, đầy ắp cao vọng, và giả hình. Nhưng Đức Giêsu đã chọn họ và họ đã thay đổi cả thế giới. Người không chọn những con người hoàn hảo mà chọn những kẻ có máu ganh tị, ích kỷ, tham lam, cao vọng như Giacôbê vì muốn hoán cải họ. Hoán cải bằng chính đời sống của Người, bằng tình thương của Chúa: “Ai muốn làm lớn trong anh em thì hãy hầu hạ anh em” (Mt 20, 27).
Chúa cũng hoán cải họ bằng cái chết của Người. Họ biết vì sao Người sống, nghe Lời Người dạy và thi hành điều đã loan báo. Người vâng phục Thánh ý Cha cho đến chết, dù là cái chết nhục nhã trên thập giá: “Con Người đến để thí mạng sống mình hầu làm giá cứu chuộc thay cho nhiều người...” (Mt 20, 28). Cuối cùng, Chúa còn hoán cải họ bằng chính Thánh Thần của Người.
Hình ảnh thành công của con người thường là hình tháp. Ta càng lên cao thì càng ít người bằng ta và ta càng có nhiều người ở dưới. Mục đích là đỉnh kim tự tháp. Không ai bằng ta, ta hơn hết mọi người... Giacôbê cũng từng mong muốn như thế, mong được ngồi bên hữu hay bên tả Chúa. Nhưng Chúa đã lật ngược hình tháp. Càng tiến lên, ta càng có nhiều người ở bên trên và càng có nhiều người để phục vụ. Đức Giêsu, đỉnh của kim tự tháp lật ngược, mang lấy tội lỗi thay cho cả nhân loại: “Con Người đến để hầu hạ và thí mạng sống mình làm giá chuộc...” (Mt 20, 28).
Vấn đề là: chúng ta muốn thực hiện cao vọng của mình hay chấp nhận để khát vọng Chúa thể hiện trong ta? Chúng ta muốn uống ly rượu ngọt của mình hay chén mật đắng của Chúa? Và tự muôn thuở cho đến mãi mãi, con người chúng ta cứ bị đong đưa giữa ý mình và ý Chúa, giữa cửa hỏa ngục và cửa Thiên đàng.