TRỰC TIẾP
"Con Quỷ Ban Trưa" là một khái niệm trong thuyết giáo Kitô giáo, đặc biệt là do thánh Tôma Aquinas mô tả. Khái niệm này xuất phát từ Tv 90,6 trong Kinh Thánh, nơi có đoạn văn ôn thần sát hại lúc ban trưa. "Con Quỷ Ban Trưa" thường được hiểu là một trạng thái tinh thần lười biếng, mệt mỏi, và chán nản, đặc biệt là vào buổi trưa khi năng lượng thường giảm xuống.
Thánh Tôma Aquinas mô tả "Con Quỷ Ban Trưa" như là một loại lười biếng, nỗi chán ngán nặng nề, khiến người ta không muốn làm bất cứ điều gì. Đây không chỉ là một thói quen xấu mà còn là một tội, vì nó khiến người ta phủ nhận những điều tốt đẹp mà họ đã nhận được từ Thiên Chúa. Nó được coi là một trạng thái tâm lý ngăn cản đời sống thiêng liêng và lòng bác ái.
Trong ngữ cảnh Kitô giáo, việc chiến đấu chống lại "Con Quỷ Ban Trưa" yêu cầu sự khao khát Thiên Chúa, khiêm nhường tự hạ, và kiên trì nhẫn nại. Đức Giêsu được xem là nguồn sức mạnh để vượt qua trạng thái tinh thần này, và cầu nguyện, tu hành, và nhất là sự ủng hộ từ Thiên Chúa được coi là cách để đối phó với nó.
Trì hoãn, quyết tâm, rồi bỏ cuộc… điều này là phổ biến trong cuộc sống. Thói quen dễ dãi, vuốt ve, và nuông chiều chính mình thường khiến chúng ta mất nhuệ khí chiến đấu. "Cải Tội Bảy Mối Có Bảy Đức" cảnh báo về mối "siêng năng việc Đức Chúa Trời, chớ lười biếng" hay còn gọi là "Con Quỷ Ban Trưa". Điều này xuất phát từ Tv 90,6: ôn thần sát hại lúc ban trưa.
Con Quỷ Ban Trưa khiến chúng ta "hâm hẩm", không nóng cũng chẳng lạnh, được thể hiện qua thái độ không ưa nơi đang ở, không thích tình trạng đang sống, không thiết tha với công việc đang làm. Thánh Tôma Aquinas miêu tả nó là "nỗi chán ngán đè nặng, khiến người đó không muốn làm gì cả: một sự mệt mỏi, lười lĩnh", và thánh nhân quả quyết: "Nó không chỉ là một thói xấu, nhưng nó còn trở thành một thứ tội, bởi vì, nó khiến chúng ta phủ nhận những điều tốt đẹp, mà mình đã nhận được từ Thiên Chúa" (Summa Theologiae II, IIae, Q. 35, A. 1). Thánh Tôma nói tiếp: "Nó hủy hoại đời sống thiêng liêng, bởi vì, đời sống thiêng liêng không gì khác hơn là lòng bác ái, mà bản chất của nó đi ngược lại với lòng bác ái" (II, II, ae Q. 35, A 3).
Con Quỷ Ban Trưa cướp đi niềm khao khát hướng về Thiên Chúa, ngăn cản chúng ta tìm kiếm Người. Ai khao khát tìm kiếm Chúa, sẽ được gặp Người; Ai không khao khát tìm kiếm Chúa, sẽ không gặp được Người.
Khi bị Con Quỷ Ban Trưa khống chế, chúng ta cự tuyệt ân sủng của Thiên Chúa và khước từ sự sống trong tâm hồn chúng ta. Những biểu hiện thường thấy nơi những người bị Con Quỷ Ban Trưa chế ngự là: chôn mình trong điện thoại thông minh, lấp đầy bao tử với thức ăn nhanh và thức uống tăng lực, nhốt mình trong giải trí và thú vui trần tục. Siêng năng việc Đức Chúa Trời, chớ lười biếng, cũng là lời cảnh báo cho những người lao mình vào công việc, quên trách nhiệm đối với gia đình và những người xung quanh, quên mất bản thân, và quên luôn cả Chúa.
Chúng ta không nên coi thường khi cho rằng mình không bao giờ bị Con Quỷ Ban Trưa thống trị. Con Quỷ Ban Trưa nguy hiểm vì sự tinh xảo của nó và cách tiếp cận nước đôi của nó.
(1) Nó tinh xảo, vì chúng ta không dễ dàng phát hiện nó, nó ru ngủ chúng ta: chỉ một chút mệt mỏi, một cảm giác chán nản trong công việc thôi mà, có gì to tát đâu, tội lỗi gì đâu. Để chống lại cám dỗ này, chúng ta phải trung thực với chính mình, phải công bằng khi phân định, và phải tham khảo ý kiến của những người có linh hướng tốt.
(2) Cách tiếp cận nước đôi của nó là tác động đồng thời đến thể xác và linh hồn. Kinh nghiệm cho thấy một trí tuệ minh mẫn chỉ có trong một cơ thể khỏe mạnh, hoặc khi chúng ta hiệp thông thiêng liêng với nhau. Ngay cả khi tinh thần chúng ta mạnh mẽ, Đức Giêsu cũng khuyên bảo: "Anh em hãy canh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ. Vì tinh thần thì hăng hái, nhưng thể xác lại yếu đuối" (Mc 14,38). Do đó, chúng ta không nên chủ quan coi thường biếng lười, mệt mỏi, nhàm chán trong con người chúng ta. Thánh Phêrô cảnh báo: Satan như sư tử rảo quanh tìm mồi cắn xé (1Pr 5,8).
Chỉ với hai đặc điểm trên, chúng ta thấy Con Quỷ Ban Trưa là đối thủ đáng gờm, và chúng ta cần sự ân sủng của Thiên Chúa và kỷ luật nghiêm túc từ phía chúng ta để chiến thắng nó.
Để chống lại Con Quỷ Ban Trưa, chúng ta phải tận dụng ơn huệ Chúa ban: ân sủng qua Bí Tích, qua Kinh Nguyện, và qua Thánh Thần gởi đến Hội Thánh. Chúng ta cần cộng tác với ơn Chúa bằng cách: (1) Khao khát Thiên Chúa; (2) Khiêm nhường tự hạ; (3) Kiên trì nhẫn nại.
(1) Khao khát Thiên Chúa là nguyên tắc để đánh bại Con Quỷ Ban Trưa, như Bài Giảng Trên Núi nói: "Phúc cho những ai khao khát sự công chính, vì họ sẽ được no thỏa" (Mt 5,6). Khao khát này là hành trình và phương tiện để thực hiện hành trình đó. Cầu nguyện, buông mình theo Lời Chúa, và đọc sách thiêng liêng là cách diễn đạt niềm khao khát này. Nếu chúng ta khao khát sự công chính, theo thời điểm và cách mà Thiên Chúa muốn, chúng ta sẽ đạt được điều mình mong muốn.
(2) Khiêm nhường tự hạ là cách đối mặt với Con Quỷ Ban Trưa theo lời khuyên của Đức Giêsu. Đừng mặc cả với bất kỳ cám dỗ nào, mà hãy khóa mình vào Trái Tim Cha. Đừng sợ chiến đấu với nó; lòng can đảm sẽ quật ngã cám dỗ và chúng sẽ phải rút lui.
(3) Kiên trì nhẫn nại là cách giúp chúng ta thoát khỏi cám dỗ. Thỏa hiệp với Con Quỷ Ban Trưa sẽ làm mất đi niềm vui tạm thời, nhưng từ chối tham chiến sẽ làm cho nó mạnh mẽ hơn và xen vào mọi công việc của chúng ta.
Đức Kitô đã chiến thắng, nhiệm vụ của chúng ta là tham gia vào cuộc chiến để lớn lên và hưởng ơn cứu độ của Người. Không ai là không bị Con Quỷ Ban Trưa ám, nhưng chúng ta có Đức Giêsu, Người sẽ giúp chúng ta chiến thắng nếu chúng ta vững tâm.
